Właściwe żywienie to jeden z najważniejszych czynników wpływających na prawidłowy rozwój. Marko i mikroskładniki są związkami, które są niezbędne do optymalnego funkcjonowania każdego organizmu. Nie mają wartości odżywczej czy energetycznej, ale uczestniczą w przemianach metabolicznych i licznych procesach życiowych. Mają one znaczący wpływ na zdrowie, ale człowiek nie jest w ich w stanie wytworzyć samodzielnie, dlatego musi przyjmować je razem z pokarmem. Szczególne znaczenie odgrywają makroskładniki odżywcze, ale również mikroskładniki nie powinny być pomijane w prawidłowej diecie.
Makro i mikroskładniki
Zarówno makroskładniki, jak i mikroskładniki pełnią swoje ściśle określone funkcje w organizmie. Podział na makro i mikroskładniki związany jest z zapotrzebowaniem dobowym na poszczególne związki. Dla człowieka dobowe zapotrzebowanie na makroelementy wynosi ponad 100 mg, natomiast w przypadku mikroelementów, czyli pierwiastków śladowych, nie przekracza ono wartości 100 mg. W zdrowej diecie powinniśmy umieścić w odpowiednich ilościach zarówno mikro-, jak i makroskładniki. Co to tak właściwie są makroskładniki? W przypadku człowieka są to pierwiastki główne, niezbędne do prawidłowego rozwoju, stanowiące nie mniej niż 0,01% suchej masy organizmu. Zaliczyć można do nich: wapń, magnez, chlor, potas, fosfor oraz sód. Z kolei mikroelementy to żelazo, jod, cynk, miedź, mangan, fluor, selen, chrom oraz molibden. Dostarczane regularnie makro i mikroskładniki w diecie to podstawa, gdyż ich niedobory wiążą się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Makroskładniki – co to?
Makroelementy, czyli inaczej makroskładniki odżywcze, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Każdy ze składników odżywczych pełni inne funkcje w organizmie, jednak metabolizm makroskładników to podstawa wielu szlaków metabolicznych oraz procesów życiowych. Każdy organizm potrzebuje odpowiedniej ilości makroskładników, które zapewnią jego prawidłowe funkcjonowanie.
Makroskładniki to pierwiastki główne niezbędne do prawidłowego rozwoju człowieka.
To właśnie te substancje są jednymi z budulców szkieletu i tkanek miękkich, pomagają utrzymać ciśnienie osmotyczne płynów ustrojowych, a także równowagę jonową. Biorą ponadto udział w przesyłaniu impulsów nerwowych, a poza tym wchodzą w skład cennych substancji złożonych, w tym np. hormonów, enzymów i ich aktywatorów, a także witamin. W przypadku osób prowadzących aktywny tryb życia, narażonych na stres, niedożywionych lub chorych zapotrzebowanie na makroskładniki w diecie może być większe.
Witamina PP pomaga zachować zdrową skórę!
Makroskładniki w diecie
Prawidłowa dieta to dieta bogata zarówno w mikro-, jak i makroskładniki. Makroskładniki w diecie potrzebne są organizmowi w dużych ilościach, podczas gdy mikroelementy wymagane są w mniejszych ilościach. Skąd czerpać makroskładniki z pożywienia?
- Wapń znaleźć można w białych i żółtych serach, mleku, jajach, mięsie, burakach i roślinach strączkowych.
- Chlor znajdziemy w soli, żółtych serach i wędlinach.
- Sód znaleźć można m.in. w soli i żywności, która produkowana jest z jej udziałem.
- Magnez znaleźć można między innymi w kaszy jęczmiennej i gryczanej, orzechach, czekoladzie, fasoli, pestkach dyni, soczewicy i szpinaku.
- Fosfor znajduje się w produktach mlecznych, a także w rybach i mięsie, ponadto w jajach, wątrobie, fasoli, marchwi i pestkach dyni.
- Potas w dużych ilościach znajduje się w bananach i morelach, a także w ziemniakach, brukselce, marchwi, awokado, szpinaku i orzechach.
Metabolizm makroskładników
Makroskładniki (a także mikroskładniki) są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Metabolizm makroskładników to konieczność dla utrzymania funkcji życiowych, gdyż są to pierwiastki istotne dla procesów komórkowych, biorą udział w procesach katabolicznych i anabolicznych, a także stanowią element budulcowy komórek. Makroskładniki odżywcze biorą udział w przewodzeniu impulsów nerwowych, kurczeniu mięśni, krzepnięciu krwi, a także są niezbędne dla prawidłowej pracy serca oraz mózgu i produkcji oraz aktywacji wielu enzymów. Prawidłowy metabolizm makroskładników z diety to także prawidłowa gospodarka wodna i równowaga kwasowo-zasadowa, a także dobre widzenie i przemiana materii oraz wiele więcej. Nie dziwi zatem fakt, że w przypadku zbyt małej ilości makroskładników w diecie, organizm nie będzie w stanie prawidłowo funkcjonować, co może prowadzić do licznych, groźnych dla zdrowia zaburzeń.
Powyższy artykuł nie stanowi zaleceń dietetycznych lub lekarskich Należy pamiętać, że przed rozpoczęciem suplementacji wskazany jest kontakt z lekarzem, farmaceutą lub dietetykiem. Suplementy nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Bardzo ważne jest prowadzenie zdrowego trybu życia i zrównoważonego sposobu żywienia. Celem suplementów jest uzupełnianie ewentualnych niedoborów w diecie. Nie należy stosować w przypadku uczulenia na jakikolwiek ze składników. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych natychmiast należy przerwać stosowanie produktu.
